Het spanningsveld tussen noden van de leerlingen en de draagkracht van de leerkrachten

De toenemende aandacht voor diversiteit in de samenleving sijpelt door tot in de klaspraktijken. Hierop inspelen is niet altijd evident. Tijdens deze lesdag reiken we enkele handvatten aan om met een inclusieve mindset aan de slag te gaan in jouw school. We starten met in te gaan op het juridisch kader dat aan de grondslag ligt van inclusief onderwijs in Vlaanderen. Dan gaan we dieper in op hoe draagkracht zich verhoudt tot inclusief onderwijs en hoe we dat kunnen versterken. Vervolgens reiken we elementen aan om een sterk zorgbeleid uit te werken. Daarna nemen we de verschillende rollen van directie, leraren en ondersteuners hierin onder de loep en eindigen we met het uittesten van een recent ontwikkelde Toolbox rond het installeren van een geïntegreerd zorgbeleid op school.

Programma

Deel I:
Het juridisch kader rond inclusief onderwijs in Vlaanderen toegelicht.

Deel II:
Een sterk zorgbeleid als basis.

Deel III:
Van beleid naar praktijk: de rol van directeur, leraar en ondersteuner herbekeken.
Over draagkracht en redelijke aanpassingen.

Deel IV:
Toolbox Geïntegreerd Zorgbeleid uitgetest.

Begeleiding

Beno Schraepen is sinds 1999 werkzaam als docent in de opleiding bachelor orthopedagogie aan de Artesis Plantijn Hogeschool te Antwerpen. Als coördinator van Kompas Vrije tijd bouwde hij tussen 1996 en 1999, een ondersteunende dienst voor inclusieve vrije tijd uit, gericht op volwassenen met beperkingen. Dit werd gecombineerd met werkzaamheden voor de Federatie diensten begeleid wonen. In de periode 2000 en 2005 werd het lesgeven aan de hogeschool gecombineerd met een functie als orthopedagoog in het buitengewoon onderwijs.
Vanaf 2006 wordt de sprong gemaakt naar onderzoek als projectleider van het onderzoek “Inclusief onderwijs en draagkracht”. In samenwerking met de Universiteit Antwerpen mondt dit uit in de oprichting van IncEna, het studiecentrum voor Inclusie en Enablement. IncEna ondersteunt inclusieve processen binnen de domeinen onderwijs, wonen en zorg, vrije tijd en tewerkstelling door op maat vorming, coaching, training of begeleiding aan te bieden aan professionelen, leidinggevenden en bestuurders. Participatie aan internationale projecten en netwerken en praktijkgericht wetenschappelijk onderzoek staan garant staan voor kwaliteitsvolle kennisontwikkeling.

Aster Van Mieghem is postdoctoraal onderzoeker, verbonden aan de UAntwerpen en de KU Leuven. Ze behaalde haar doctoraat met het proefschrift 'Inclusief onderwijs implementeren: Wat zijn de hefbomen om leraren te ondersteunen?'. Momenteel werkt ze aan een onderzoek dat als doel heeft de pedagogische begeleidingsdiensten te versterken door de effectiviteit van de door hen geboden ondersteuning aan schoolteams in kaart te brengen. Dit onderzoek wordt uitgevoerd in opdracht van het Departement Onderwijs en Vorming.