Keuzedag (geannuleerd)

Elk cursusjaar van het postgraduaat vindt één keuzedag plaats, als vast onderdeel van het curriculum. Zo krijg je de kans tot flexibilisering van je leertraject, door uitdieping van thema’s die momenteel je aandacht vragen en/of specifiek zijn binnen je persoonlijke opdrachtenpakket. Op deze keuzedag kan je kennismaken met collega’s uit andere jaren en groepen die met gelijkaardige thema’s bezig zijn. Dit geeft de kans om ervaringen uit te wisselen en je netwerk uit te breiden.

Programma

1. Infrastructuurbeleid: bouwen en verbouwen van scholen - Katrien De Veuster en Ann Cautreels

De kwaliteit van een schoolgebouw kan een belangrijk effect hebben op de motivatie en prestaties van leerlingen en leerkrachten.

Voor vele directies is investeren in schoolgebouwen een eenmalige aangelegenheid waarvoor ze bovendien niet opgeleid zijn. Deze opleiding wil inzicht verschaffen in verschillende aspecten van scholenbouw.

Hoe pak je zo'n infrastructuurbeleid aan via een masterplan?

1. Masterplanning voor schoolinfrastructuur

Een infrastructureel masterplan is essentieel om een degelijke langetermijnplanning op te maken.

Het is een beleidsdocument waarin het bestuur van onderwijsinstellingen, binnen bepaalde randvoorwaarden, haar intenties concretiseert op het vlak van infrastructuur op korte, middellange en lange termijn met het doel =te komen tot een goed patrimoniumbeheer.

In deze sessie kom je te weten wat een masterplan precies is, hoe je dit kunt opstellen en optimaliseren. 

2. Infrastructuursubsidies voor het bouwen en verbouwen van scholen

Naast een omgevingsanalyse biedt deze opleiding meteen ook een praktijkgericht overzicht van de regelgeving en van de diverse procedures bij de AGION.

Er wordt bovendien dieper ingegaan op een aantal specifieke thema’s waarmee schoolbesturen en directies vanuit de ervaring van de Dienst voor Investeringen van het Katholiek Onderwijs geconfronteerd kunnen worden bij de realisatie van een bouwproject.

Katrien De Veuster is stafmedewerker dienst Bestuur & Organisatie, Katholiek Onderwijs Vlaanderen
Ann Cautreels is stafmedewerker dienst Bestuur & Organisatie, Katholiek Onderwijs Vlaanderen

2. Beroepsprocedures tegen evaluatiebeslissingen & juridische en deontologische aspecten van leerlingenbegeleiding - Lieselot Vantuyckom

Doorheen de jaren kregen de ‘rechten van de leerling in het onderwijs’ steeds verder vorm. In 2014 werd de rechtspositie van de leerling decretaal verankerd. Onder meer de beroepsprocedure tegen evaluatiebeslissingen werd hierbij hertekend. Lieselot Vantuyckom staat in deze sessie stil bij een aantal aandachtspunten, zoals het meedelen van evaluatieresultaten, de rol van een beroepscommissie,  de termijnen waarmee men rekening moet houden …

In hun omgaan met en zorg voor jonge mensen kunnen personeelsleden van scholen weet krijgen van complexe problemen waarmee leerlingen geconfronteerd worden: zelfmoordgedachten, druggebruik, problematische opvoedingssituaties … Aan de hand van enkele casussen wordt tijdens de namiddagsessie ingezoomd op de juridische en deontologische aspecten van leerlingenbegeleiding.

Lieselot Vantuyckom is stafmedewerker dienst Lerenden, Katholiek Onderwijs Vlaanderen

3. Vormings- en ontwikkelingsbeleid. Verder gaan dan een instrumenteel professionaliseringsbeleid - Wouter Schelfhout

Een schoolorganisatie zou bij uitstek een organisatie moeten zijn die niet enkel in de ontwikkeling van de leerlingen geïnteresseerd is, maar vooral ook in de voortdurende ontwikkeling van de medewerkers. Maar hoe transformeer je jouw school tot een fantastische leeromgeving voor medewerkers?  Hoe detecteer je ontwikkelingsbehoeften bij je medewerkers? Hoe ondersteun je je medewerkers in hun leren? Hoe motiveer je medewerkers door ontwikkelingsmogelijkheden te bieden? En verengen we een vormings- en ontwikkelingsbeleid niet al te vaak tot een instrumenteel nascholingsbeleid?  En tenslotte … wat is de heilige graal van het leren voor medewerkers?

Tijdens deze cursusdag ontdekken we hoe een  ontwikkelingsbeleid kadert in het totale personeelsbeleid en onderzoeken we hoe het ingebed kan worden in het strategisch management van de school. We maken daarbij onder meer gebruik van inzichten uit het onderzoek naar waarderend coachen en naar schoolontwikkeling via verschillende vormen van teacher teams en leergemeenschappen.

Professor Wouter Schelfhout heeft 25 jaar ervaring in het onderwijs vanuit verschillende invalshoeken. Essentieel voor de praktijktoets: eerst 10 jaar lesgegeven in aso, bso, tso. Gevolgd door 5 jaar doctoraatsonderzoek aan KU Leuven naar leerprocessen en de wijze waarop leraren hier kunnen op inspelen. Vervolgens 10 jaar beleidservaring opgedaan als inspecteur secundair onderwijs. En momenteel als lerarenopleider, schoolontwikkelaar en onderzoeker verbonden aan de Antwerp School of Education.

4. Bemiddeling vanuit verbindende communicatie - Kim Wezenbeek 

Verbindende communicatie brengt ons terug tot de kern van communicatie: de verbinding aangaan met de ander én jezelf. Dat laatste is cruciaal. Om conflicten te voorkomen of op te lossen, is immers helderheid nodig. Is wat je zegt gelijk aan wat je bedoelt? Hoe kan je gerust zijn dat de ander jou hoort? Ben je bereid de ander ten volle te beluisteren? Conflicten groot of klein, mondige leerlingen, veeleisende ouders, andersdenkende collega’s, …  Mogelijkheden te over waarin we worden getriggerd en waar het moeilijk is om in verbinding te blijven. Hoe doe je dit voor jezelf en hoe kan je als bemiddelaar anderen ondersteunen?

Doelstelling

• Je ervaart wat de kracht en de mogelijkheden zijn van verbindende communicatie. 
• Je krijgt oefeningen en inspiratie om zelf mee aan de slag te gaan. 
• Je wordt je bewust van de randvoorwaarden voor een bemiddeling.

Kim Wezenbeek, directeur Stella-Maris Merksem, bemiddelaar en hergo-moderator.

5. Vergaderen: kwestie van techniek én leiderschap! - Herman Frooninckx

Domineert dezelfde deelnemer je vergadering? Komt een ander weer te laat? Loopt de vergadering weer uit? Komen we tot een besluit? Lopen de spanningen op? Heerlijk! Tijd om te vergaderen!

Vergaderingen en werkoverleg worden vaak gezien als tijdverspilling. Een vergadering is een complex gebeuren: je lost problemen op, geeft informatie door, discussieert, luistert, tracht te overtuigen…. Tegelijkertijd spelen er allerlei groepsdynamische elementen. Vergaderingen lopen al eens uit de hand of schieten hun doel voorbij. Deze cursusdag rond vergadertechnieken wil vooral werken rond communicatieve en groepsdynamische aspecten. Hoe leid je een groep? Hoe bevorder je de samenwerking? Hoe verkrijg je een positieve vergadercultuur? Hoe ga je om met ‘moeilijke’ deelnemers?

Werkvormen: Oefeningen. Intervisie. Eigen casussen. 

Herman Frooninckx, voormalig directeur COLOMAplus, Mechelen, en jarenlang ervaren als communicatietrainer bij Ravidant bvba

6. Praktijkonderzoek in de klas en school: Hoe doe ik dit cyclisch, systematisch én haalbaar?
+ Data-analyse in de praktijk: inzicht in jouw school - Eddy Willems, Stijn Vanhoof & Anneleen Pauwels

Grootse praktijkonderzoeken die weinig positief effect hebben op de klas- of schoolpraktijk. Herkenbaar? Ontdek in deze vorming hoe praktijkonderzoek wel systematisch kan opleveren.

In KdG Hogeschool werkt men al langer aan onderwijskwaliteit vanuit de principes die nu in inspectie 2.0 voorop staan (cyclisch en systematisch). Anneleen vertelt over de aanpak van KdG en Stijn vult aan met voorbeelden vanuit het secundair onderwijs. Samen presenteren ze drie voorwaarden voor cyclisch, systematisch én haalbaar praktijkonderzoek. Je onderzoekt wat je hieruit kan leren voor je eigen praktijk.

Werkvormen:

Interactieve sessie met onderwijsleergesprek, oefeningen, groepsgesprekken, werken met eigen casussen.

Doelstellingen:

• Je kan in de eigen school een stap zetten naar een meer cyclische en systematische aanpak van praktijkonderzoek.

De classificatie van examenresultaten, een tool die ontwikkeld werd om kritisch naar examenresultaten te kijken, wordt voorgesteld. Deze tool werd vertaald naar secundair onderwijs en is direct bruikbaar.

Wil je aan de hand van een gebruiksvriendelijke tool kwaliteitsontwikkeling handen en voeten geven op jouw school? Gaat er bij jou ook veel tijd verloren aan het opzoeken en samenbrengen van data? Zou je liever meer tijd besteden aan analyse en opvolging? Wil je van informatie kennis maken?

Aan de hand van Smartschool Analytics krijg je tijdens deze sessie op een interactieve manier (eindelijk) inzicht in jouw eigen schooldata. Deze nascholing biedt je de perfecte houvast om veilig te starten met deze tool. Naast de praktische werking staan we stil bij het ruimer kader van data op school.

Doelstellingen:

Na deze sessie:

• heb je een inleidend kader i.v.m. Analytics
• ken je de basics, de opbouw en de werking van deze gebruiksvriendelijke tool
• heb je inzicht in de mogelijkheden van Analytics (tips & tricks)
• kan je de verschillende databronnen (resultaten, leerlingenaantallen, afwezigheden, adviezen, attesten, leerlingenstromen…) gebruiken
• ken je de valkuilen bij de introductie op school en heb je een beeld van het gebruik van Analytics in andere scholen
• kan je op een veilige en goed doordachte manier starten met Analytics op jouw school

Noodzakelijke voorbereiding:

• Instellen van vakclusters binnen Skore en koppeling aan Discimus (door de Smartschoolbeheerder). 

Stijn Vanhoof is stafmedewerker Onderwijsontwikkeling bij KdG hogeschool.
Anneleen Pauwels is stafmedewerker Kwaliteitszorg bij KdG hogeschool.

7. Urban education & Denkkader polarisatiestrategie - Jan 't Sas en Chris Wyns

Wat betekent het om les te geven in een (groot)stedelijke context? Welke competenties heeft een leerkracht daarvoor nodig en hoe stem je als directeur daar een schoolbeleid op af? Om die vragen te kunnen beantwoorden moeten we weten wat (super)diversiteit op school precies inhoudt. In de voormiddag zoomen we met concrete voorbeelden en casussen in op de achtergronden van dit thema: de impact van waarden en cultuurverschillen op de opvoeding van en het onderwijs aan jongeren, kansen en valkuilen bij interculturele communicatie, multiperspectiviteit in de les, risicofactoren en hun invloed op probleemgedrag.

In de namiddag staan we specifiek stil bij polarisatie. Polarisatie golft op je af, je kan er best op voorbereid zijn. Hoe ga je ermee om in de leraarskamer, met ouders, in de klas? Waarom kan je maar beter kiezen voor verbinding en dialoog eerder dan de polarisatie te laten ontsporen? Hoe herken je je eigen positie en rol en welke stappen kan je vervolgens zetten om de polarisatie niet te laten ontsporen en terug te keren naar het midden? Bart Brandsma ontwikkelde een kijk op polarisatie die wij vertalen naar onze dagelijkse professionele context.

8. Visualiseren voor leidinggevenden - Joyce Van Kerckhove

Visualiseren is niet tekenen. Het vergt geen tekentalent.

Visualisatie is een nieuwe moedertaal die iedereen begrijpt en je daarenboven kan leren gebruiken. Beelden zijn concreter dan gesproken en geschreven woorden. Het is bovendien leuk, versterkt het geheugen, bevordert efficiënt oplossingsgericht denken en je kan het overal oefenen en toepassen. Iedereen die met groepen werkt en ideeën en concepten op een heldere manier wil overbrengen of laten delen, heeft baat bij het beter leren gebruiken van beelden. 

Je herontdekt jouw natuurlijke vaardigheid om je uit te drukken in getekende beelden. Je leert snel ideeën overbrengen met simpele, krachtige beelden. Verder leer je hoe je sjablonen (vaste beelden) kan creëren en er gebruik van kan maken om je informatie te organiseren in een vergadering, coaching of advies.

9. Let me digi-teach you! - Pieter Sprangers

Sterk te zien hoe vele leraren er in Corona-tijden op korte termijn in geslaagd zijn om van ‘face-to-face-onderwijs’ in een klaslokaal de klik te maken naar afstandsonderwijs.  Maar is dit afstandsonderwijs wel kwaliteitsvol onderwijs? We komen in de fase dat we best kritisch reflecteren over hoe we deze vorm van onderwijs duurzaam kunnen maken en kwaliteitsvol onderwijs mogelijk kunnen maken. De pandemie zorgt helaas niet meteen voor de beste ‘learning design’-momenten.

Online leren is niet hetzelfde als online onderwijs. Onderwijs in een online leeromgeving vereist heel wat van onze leraren : leeractiviteiten ‘anders’ designen, leeractiviteiten ‘anders’ uitvoeren, een kwaliteitsvolle digitale didactiek in de praktijk brengen en bovendien ook nog werken met nieuwe technologieën.  Via aangepaste professionalisering – zowel individueel als via professionele leergemeenschappen/teacher teams – nemen we leraren mee in de ‘human technology’ transformatie om leren in de online wereld duurzaam te maken.

Welke rol heb je hierbij als schoolleider?  Hoe ondersteun je je medewerkers dan om oordeelkundig te werken met education technology en om een krachtige digitale leeromgeving vorm te geven?  Wat is nu education technology en wat maakt digitale didactiek zo anders?

Schoolleiders en leraren, investeer daarom ook in overleg en teacher-teamvorming : breng in kaart welke inzichten komen uit waardevol onderzoek van de voorbije jaren, ga in dialoog met de leerlingen en studenten, zet oordeelkundige onderwijskundige experimenten op, evalueer en stuur bij.   ‘Learning design’ is processueel en vereist overleg, discussie, creativiteit, onderzoek en experiment en dat gaat niet met een vingerknip maar neemt tijd …

Maak tenslotte ook kennis met het model en de daaraan gekoppelde tool ‘voor succesvolle EdTech-transformaties in je school’.   En ontdek het nut van de ‘triageboom online leren©’ om gedifferentieerde ondersteuning mogelijk te maken.

Pieter Sprangers leeft in parallelle werelden. Enerzijds is hij academisch werkzaam als wetenschappelijk onderzoeker en docent bij ondermeer Karel de Grote Hogeschool, Universiteit Antwerpen en IADE creative university. Anderzijds werkt Pieter Sprangers als ondernemer bij ‘domo de refontiro. Daar is hij werkzaam als onderwijsdesigner, procesbegeleider en opleider in ondermeer onderwijsorganisaties. Pieter is tenslotte (co-)auteur van diverse boeken waaronder ‘Edushock’, ‘Your guide to delight’ en ‘Team School’.

Praktisch

De Keuzedag wordt geannuleerd, zodat er ruimte is voor wijzigingen ten gevolge van de coronamaatregelen.