Onderwijsinnovatie: van oud naar nieuw (en terug)

Het zou niet goed gaan met het Vlaamse onderwijs. Internationale vergelijkende onderzoeken leggen manco’s bloot die in de media à volonté worden uitvergroot. Meteen duiken oudere discussies opnieuw op: kennis versus vaardigheden, centrale toetsing, de groeiende planlast door het M-decreet, het tanende imago van de leraar, de aanhoudende werkonzekerheid van starters, enzovoort. En ook zogenaamde nieuwe didactieken moeten het ontgelden, of wat moeten we denken van woorden als ‘pretpedagogie’... Maar hoe nieuw zijn die innovaties eigenlijk? En nog belangrijker: wat vertelt onderzoek ons hierover? Niet toevallig is een groep wetenschappers de jongste jaren in heel wat boeken, blogs, websites en Facebookgroepen het voortouw gaan nemen om hardnekkige misverstanden en vooroordelen over onderwijs(vernieuwing) eens en voorgoed naar de prullenmand te verwijzen. En ze spreken een taal die ook steeds meer leraren aanspreekt. Opvallend: nieuw blijkt soms heel oud en oud wordt weer nieuw. Van welke didactische werkvormen mogen we echt heil verwachten? Hoe ga je om met weerstanden tegen vernieuwing? Hoe pakken innoverende scholen dat ‘nieuwe’ leren en lesgeven aan, zeker nu de modernisering (what’s in a word) van het secundair onderwijs aan de orde is?

Programma

In deze workshop zoomen we in op onderwijsinnovatie. De focus ligt daarbij op leren en lesgeven, zeg maar  pedagogisch-didactische vernieuwing. Actuele thema’s daarbij zijn bijvoorbeeld differentiatie, co-teaching, multimediaal onderwijs, dialogisch/coöperatief lesgeven, feedback, taalgericht vakonderwijs enz. We bekijken deze thema’s via diverse werkvormen vanuit drie verschillende invalshoeken:

• Wetenschappelijke onderbouw: van neuromythen tot bewezen feiten (wat werkt echt?)
• Voorbeelden uit de praktijk: analyse beeldmateriaal en korte oefeningen
• Schoolorganisatie en -beleid: omgaan met weerstanden en leraren ondersteunen

De workshop zelf is een mix van theoretische input, kennismaking met en bespreking van praktijkvoorbeelden. We kijken daarbij over heel wat muurtjes, ook internationale.

Doelstellingen

De cursisten 

• kunnen pedagogisch-didactische vernieuwing duiden vanuit wetenschappelijke inzichten;
• kunnen deze vernieuwingen illustreren aan de hand van concrete praktijkvoorbeelden;
• kunnen de transfer maken van deze inzichten naar hun eigen schoolpraktijk, organisatie en beleid.

Begeleiding

Jan T'Sas is licentiaat/master Germaanse Filologie. Sinds 1998 is hij praktijkassistent Nederlands in de lerarenopleiding van de Universiteit Antwerpen (UA). Daar doceert hij ook de opleidingsonderdelen Taal en Leren, Leer- en denkprocessen bevorderen en Onderwijsorganisatie en -beleid. In een vorig leven was hij leraar Nederlands/Engels in het tso en bso, redacteur en eindredacteur bij het onderwijstijdschrift Klasse, auteur van schoolboeken Nederlands voor het secundair/voortgezet onderwijs en onderzoeker aan de Karel de Grote Hogeschool. In 2018 doctoreerde hij aan de UA met het proefschrift ‘Sprekend leren. De leereffecten van exploratieve gesprekken in groepswerk’, waarover hij ook een praktijkboek schreef dat werd uitgegeven bij Die Keure.