Strategische plannen uitgevoerd krijgen via HRD beleid en waarderend coachen. De school als leergemeenschap. (Verdieping Strategisch management 3/3)

Traject ‘Strategische planning én implementatie. Hoe haalbaar en gedragen inspelen op actuele (digitale) uitdagingen voor het onderwijs?’

Tijdens deze opleidingsdagen willen we jullie zowel inspireren met vernieuwende concepten en voorbeelden om op deze wijze denkkaders aan te reiken, als intens met jullie in interactie gaan over de wijze waarop deze denkkaders in de praktijk kunnen worden gebracht. We wisselen daarbij af tussen presentaties, interactie in plenum en toepassing van de inzichten in kleinere groepjes (in de vorm van een leergemeenschap). De opleiding is activerend en concreet toegespitst op de schoolcontext van de deelnemers zodat deze op het einde van het traject beschikken over een sterke basis voor een strategisch schoolontwikkelingsplan. Deze oefening kan facultatief worden verdiept door opdrachten tussen de opleidingsdagen door, ondersteund door een digitale leergemeenschap. Deelnemers kiezen zelf hoe vergaand ze dit willen uitwerken en meevolgen.

Tijdens dag 3 gaan we dieper in op de verdere implementatie van de actieplannen door te zorgen voor een participatieve organisatiestructuur, hierbij gebruik te maken van verschillende vormen van teacher teams en leergemeenschappen vanuit een sociocratisch model ‘Team school’ en te zorgen voor een ondersteunend professionaliserings- en HRD beleid.

Programma

Dag 3. Strategische plannen uitgevoerd krijgen. De school als leergemeenschap

Blok 1 - Strategische planning herzien vanuit de implementatienoden

Wat zijn hindernissen die de uitvoering naar de praktijk belemmeren?
Wat zijn belangrijke principes om deze hindernissen te overwinnen?Professionalisering, klas- en schoolontwikkeling zinvol maken door te linken aan de eigen praktijk
Een transformationeel onderwijskundig beleid voeren, vanuit kwaliteitscriteria (cfr leidende principes, (digitale) didactiek en rOK)
Dit leren en ontwikkelen coöperatief ondersteunen > leergemeenschappen
Dit leren en ontwikkelen individueel ondersteunen > waarderend coachen
Evenwicht tussen autonomie/zelfsturing en aansturing
Via welke concrete structuren en werkwijzen kan dit worden aangepakt?participatief werk maken van strategische planning > Hoe?
Bestaande vormen van leergemeenschappen leren kennen: lesson study, teacher design team, data team, vakdidactische leergemeenschappen,.... Waar zijn er verschillen, waar stemmen ze overeen?
Wat zijn overkoepelende basiscondities en succesfactoren voor goed werkende leergemeenschappen? Hoe maak je een keuze?
Inzicht meegeven in schoolontwikkeling vanuit Team school: wat zijn essentiële aandachtspunten bij het inzetten van leergemeenschappen als basis voor school- en kwaliteitsontwikkeling in lijn met en invulling gevend aan het referentiekader voor onderwijskwaliteit, OK (visieontwikkeling, leergemeenschappen opstarten en ondersteunen, leergemeenschappen inbedden in beleidsteams en schoolbeleid)?
Waarom ontstaat er hierdoor vaak de nood om de strategische planning (voor een groot deel) te herdoen?

Blok 2 - Visie en strategische planning concreet vertalen naar de praktijk via leergemeenschappen

Wat houdt de concrete werking van leergemeenschappen in?

Hoe kan je dit coachen en ondersteunen?
Welke rol(len) dienen procescoach(es) te vervullen?
Hoe kan je strategisch schoolbeleid via leergemeenschappen verankeren in de werking van de school?
Hoe kan je dit als school(leider) ondersteunen?

Leergemeenschappen, schoolontwikkeling, HRD en strategisch management binnen een schoolontwikkelingsplan: wederzijds versterkend!
De verschillende rollen van de schoolleider: leider, coach, manager, ondernemer
Waarderend coachen en communiceren (leernoden nagaan, leren stimuleren, samen doelen bepalen, ondersteuning bieden, aangepaste evenwichten zoeken tussen individuele ontwikkeling en ontwikkeling binnen LG, inzetten op verbondenheid)
Organiseren van samen leren, materiaal ontwikkelen en wederzijds ondersteunen, dit ook specifiek inspelend op startende leerkrachten
De concrete en logistieke organisatie van HRD beleid: functionerings- en coaching gesprekken, diversiteitsbeleid (met aandacht voor het verhogen van het aantal diverse en competente leerkrachten), als ‘coach-the-coach’ leergemeenschappen ondersteunen, werken met een beleidsteam, professionaliseringsruimte creëren,…

Strategie en methode

- inzichten toepassen op de eigen schoolcontext
- zelfevaluatie oefening in groepen
- welke samenwerkingsstructuren zijn al aanwezig in de school? welke werken (minder) goed?
- in welke mate al LG aanwezig in jullie scholen? aan welke condities (nog) niet voldaan?
- welke kwaliteitscriteria (cfr leidende principes, (digitale) didactiek en rOK) leven (nog niet) in jullie school en waarom (niet)?
- op welke wijze zou jij dit implementeren binnen jouw schoolcontext?

Doelstellingen

Vragen waarop we met deze opleiding alvast een antwoord willen bieden:

Welke aanpak en tools kan ik hanteren om visie en strategie te ontwikkelen?
Hoe kan ik in mijn school visie ontwikkelen inzake uitdagingen voor de toekomst? Hoe kan ik hierbij concreet inspelen op de noden aan digitale didactiek en evaluatie?
Hoe vertaal je een visie/pedagogisch project naar leidende principes, strategische doelen en een concreet actieplan?
Hoe kan ik zorgen voor een participatieve organisatiestructuur en de vertaling van visie naar de klaspraktijk?
Hoe kan ik hierbij gebruik maken van verschillende vormen van teacher teams en leergemeenschappen vanuit een sociocratisch model ‘Team school’?
Hoe kan ik (onderwijskundig) leiderschap concreet beginnen delen? Hoe kan ik hier leiding aan geven zodat taken kwaliteitsvol worden opgenomen en er een  evenwicht ontstaat tussen bottom-up ontwikkeling en voldoende aansturing vanuit visie en leidende principes?
Hoe kan ik een professionaliserings- en HRD beleid vormgeven als noodzakelijke voorwaarde om visie naar praktijk te laten vertalen?
Hoe kan ik waarderend coachen en communiceren (leernoden nagaan, leren stimuleren, samen doelen bepalen, ondersteuning bieden, aangepaste evenwichten zoeken tussen individuele ontwikkeling en ontwikkeling binnen leergemeenschappen, inzetten op verbondenheid) en kennis laten delen in de school als leergemeenschap?
Hoe het samen leren en ontwikkelen organiseren en ondersteunen?

Praktisch

Deze sessie wordt verplaatst naar een later moment (datum wordt bepaald via Doodle). 
Op 30 april vindt dag 2 van het verplaatste seminarie plaats.

Begeleiding

Wouter Schelfhout is als lerarenopleider en onderzoeker verbonden aan de Antwerp School of Education, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Antwerpen. Daarnaast geeft hij advies rond schoolbeleid en onderwijsleerprocessen (GO ALL for learning). Hij heeft een rijke ervaring in onderwijs: 8 jaar leerkracht economie waarvan 4 in combinatie met een coördinerende functie in de school, 12 jaar onderwijsinspecteur, 8 jaar lerarenopleider in combinatie met onderzoek. Zijn onderzoek focust op het optimaliseren van onderwijsleerprocessen, school- en professionaliseringsbeleid en bottom-up schoolontwikkeling.