Van visieontwikkeling naar planning, ook van uitvoering in de praktijk. (Verdieping strategisch management 1/3)

Traject ‘Strategische planning én implementatie. Hoe haalbaar en gedragen inspelen op actuele (digitale) uitdagingen voor het onderwijs?’

Tijdens deze opleidingsdagen willen we jullie zowel inspireren met vernieuwende concepten en voorbeelden om op deze wijze denkkaders aan te reiken, als intens met jullie in interactie gaan over de wijze waarop deze denkkaders in de praktijk kunnen worden gebracht. We wisselen daarbij af tussen presentaties, interactie in plenum en toepassing van de inzichten in kleinere groepjes (in de vorm van een leergemeenschap). De opleiding is activerend en concreet toegespitst op de schoolcontext van de deelnemers zodat deze op het einde van het traject beschikken over een sterke basis voor een strategisch schoolontwikkelingsplan. Deze oefening kan facultatief worden verdiept door opdrachten tussen de opleidingsdagen door, ondersteund door een digitale leergemeenschap. Deelnemers kiezen zelf hoe vergaand ze dit willen uitwerken en meevolgen.

Tijdens dag 1 starten we met een overzicht van wat strategisch management betekent voor een school en hoe het hierbij noodzakelijk is om dadelijk zowel planning als implementatie voor ogen te houden om tot een concrete en gedragen  schoolontwikkeling te kunnen raken. We reiken hierbij tools aan om visie en strategie te ontwikkelen en om deze te vertalen naar een concreet actieplan.

Programma

Dag 1. Van visieontwikkeling naar planning, ook van uitvoering in de praktijk

Blok 1 - Strategische analyse en planning: hoe concreet vanuit een schoolontwikkelingsmodel?

Strategisch schoolbeleid = strategische planning (waarom en waarom op welke wijze?) + strategische implementatie (momenteel te vaak vergeten als essentieel aspect van strategisch schoolbeleid), opvolging, bijsturing

Externe omgevingsanalyse vanuit DESTEP

Interne omgevingsanalyse vanuit een sociocratisch schoolontwikkelingsmodel ‘Team School’ met aandacht voor: 

- het volledige plaatje als basis voor zelfevaluatie
- kernprocessen in een school
- kwaliteitsverwachtingen
- inspelen op nieuwe uitdagingen (cfr. dag 2)
- hoe haalbaar/gedragen hierop inspelen?
- professionalisering en meer gefocuste visieontwikkeling
- leidende principes
- interactie tussen onderwijskundig en HRD beleid
- indivdueel waarderend coachen
- werken met teacher teams als leergemeenschappen
- verdere interne professionalisering en ondersteuning organiseren
- leiderschap beginnen delen (teacher leaders, beleidsteams)

Analyse van de wisselwerking tussen externe en interne omgevingsanalyse

Blok 2 -  Een tool voor visie- en strategieontwikkeling

Wat is missie en visie?

Waarom missie en visie duidelijk krijgen?
Aanpak en tools om visie en strategie te ontwikkelen
Veel van een schoolvisie is bekend, nl. kernprocessen kwaliteitsvol vormgeven (cfr. rOK)
Waar het om gaat is: hoe ‘visie in de missie’ krijgen?

- welke externe drivers kunnen/willen/ moeten we nog verder internaliseren?
- voor welke dromen willen we zeker gaan?
- wat drijft ons als leerkracht? als schoolteam? wat is ons pedagogisch project?
- wat maakt onze school uniek? waar gaan we voor?
- kracht van ons onderwijs: de beroepseer van de leerkracht om kwaliteitsvolle kernprocessen vorm te geven en van de schoolleider om dit te ondersteunen,
- hindernissen om hierin te groeien > de uitdaging bestaat er in ombelangrijke uitdagingen te leren zien en onderkennen
- hier meer zelfkritisch in te zijn, gebaseerd op kennis van zaken
- werkpunten concreet af te bakenen
- een gevoel van urgentie hierbij te creëren
- mbt deze werkpunten komen tot een meer diepgaande visieontwikkeling die uitmondt in leidende principes
- concrete werkwijzen aanreiken om dit samen met het schoolteam boven te halen

Blok 3 - Visie vertalen in strategische doelen en actieplannen

Hoe missie/visie/pedagogisch project en leidende principes vertalen naar strategische doelen en een concreet actieplan? Hoe bij deze actieplannen dadelijk rekening houden met strategische keuzes op het vlak van implementatie tot op de klasvloer?

 

Strategie en methode

Presentatie (inspireren, basisinzichten meegeven) afgewisseld met vragen, interactie

Oefening/intervisie in leergroepen, telkens na een onderdeel

- nadenken over organisatie visieontwikkeling, generiek en binnen de eigen school
- nadenken over de uitwerking van  een concreet actieplan 

Einde voormiddag: facultatieve ‘try-out’ inzake visieontwikkeling (tegen opleidingsdag 2) uitleggen

Daartoe meer gefocuste leer/intervisiegroepen organiseren:

- op welk vlak zie ik belangrijke te ondernemen acties, gebaseerd op de aangereikte tool ‘Team School’: Bvb. vakteams versterken, andere themateams opstarten, werken met beleidsteam, investeren in waarderend coachen, andere…

Thema’s noteren op groot stuk papier en deelnemers plaatsen zich bij een gekozen thema  > vormt basis voor leergroepen/intervisie

 

Doelstellingen

Vragen waarop we met deze opleiding alvast een antwoord willen bieden:

Welke aanpak en tools kan ik hanteren om visie en strategie te ontwikkelen?
Hoe kan ik in mijn school visie ontwikkelen inzake uitdagingen voor de toekomst? Hoe kan ik hierbij concreet inspelen op de noden aan digitale didactiek en evaluatie?
Hoe vertaal je een visie/pedagogisch project naar leidende principes, strategische doelen en een concreet actieplan?
Hoe kan ik zorgen voor een participatieve organisatiestructuur en de vertaling van visie naar de klaspraktijk?
Hoe kan ik hierbij gebruik maken van verschillende vormen van teacher teams en leergemeenschappen vanuit een sociocratisch model ‘Team school’?
Hoe kan ik (onderwijskundig) leiderschap concreet beginnen delen? Hoe kan ik hier leiding aan geven zodat taken kwaliteitsvol worden opgenomen en er een  evenwicht ontstaat tussen bottom-up ontwikkeling en voldoende aansturing vanuit visie en leidende principes?
Hoe kan ik een professionaliserings- en HRD beleid vormgeven als noodzakelijke voorwaarde om visie naar praktijk te laten vertalen?
Hoe kan ik waarderend coachen en communiceren (leernoden nagaan, leren stimuleren, samen doelen bepalen, ondersteuning bieden, aangepaste evenwichten zoeken tussen individuele ontwikkeling en ontwikkeling binnen leergemeenschappen, inzetten op verbondenheid) en kennis laten delen in de school als leergemeenschap?
Hoe het samen leren en ontwikkelen organiseren en ondersteunen?

Praktisch

flexdatum: 26 januari 2021

De flexdata zijn data die we hebben voorzien als mogelijke uitwijkdatum, indien verstrengde maatregelen verhinderen dat een cursusdag kan plaatsvinden. Gelieve deze ook mee in je agenda op te nemen, zo kunnen we snel een nieuwe datum bevestigen indien nodig.

De sessie van 10 november wordt uitgesteld naar 2 februari. 

 

Begeleiding

Wouter Schelfhout is als lerarenopleider en onderzoeker verbonden aan de Antwerp School of Education, Faculteit Sociale Wetenschappen, Universiteit Antwerpen. Daarnaast geeft hij advies rond schoolbeleid en onderwijsleerprocessen (GO ALL for learning). Hij heeft een rijke ervaring in onderwijs: 8 jaar leerkracht economie waarvan 4 in combinatie met een coördinerende functie in de school, 12 jaar onderwijsinspecteur, 8 jaar lerarenopleider in combinatie met onderzoek. Zijn onderzoek focust op het optimaliseren van onderwijsleerprocessen, school- en professionaliseringsbeleid en bottom-up schoolontwikkeling.

Datum	Beginuur	Einduur	Lesgever	Locatie
dinsdag 2 februari 2021	09:30u	16:00u	Wouter Schelfhout	via afstandsonderwijs (Zoom)