De kracht van academisch optimisme: leerprestaties én eerlijke kansen bevorderen

Academisch optimisme omvat het samenspel van drie elementen: (1) overtuigingen van doelmatigheid, (2) vertrouwen in leerlingen en ouders en (3) de focus op leren. Onderzoek toont aan dat er een sterke positieve samenhang bestaat tussen academisch optimisme en de prestaties van leerlingen: hoe meer een school gekenmerkt wordt door een cultuur van academisch optimisme, hoe beter de leerlingen presteren. En het meest bemoedigende hieraan: dit geldt voor alle leerlingen, ongeacht hun achtergrond. Een cultuur van academisch optimisme is bovendien veranderbaar. Inzetten op academisch optimisme is bijgevolg een erg interessante strategie om leerprestaties én eerlijke kansen te bevorderen. Hoe je dit in de praktijk brengt, leer je in deze sessie.

Programma

Deze sessie zal in grote lijnen uit drie delen bestaan:

Het eerste luik is theoretisch van aard. We duiken in de literatuur opdat het kader van academisch optimisme geen geheimen meer kent. Tegelijk bestuderen we de gekende antecedenten en besteden we extra aandacht aan de rol van de schoolleider.

In het tweede deel gaan we aan de slag met de aangepaste survey voor academisch optimisme, een vragenlijst die we ontwikkelden om het academisch optimisme in secundaire scholen in kaart te brengen. We bekijken waartoe deze vragenlijst kan dienen, wat de resultaten betekenen en hoe je hiermee aan de slag kunt om het academisch optimisme op jouw school in kaart te brengen.

Tot slot brengen we theorie en praktijk samen en is er plaats voor uitwisseling van ervaringen en discussie om concrete paden te ontwikkelen op weg naar meer academisch optimistische scholen.

 

Doelstellingen

Na het volgen van de nascholing

• Heb je een sterk theoretisch inzicht in (de deelconcepten van) academisch optimisme en de betekenis van dit model in de schoolorganisatie.
• Begrijp je hoe academisch optimisme tegelijk voor betere leerprestaties en meer eerlijke onderwijskansen kan zorgen.
• Kan je de mate van academisch optimisme in jouw school in kaart brengen.
• Kan je de resultaten die deze vragenlijst genereert interpreteren.
• Kan je vanuit deze analyse een onderbouwd plan van aanpak opstellen om het academisch optimisme op jouw school te verbeteren.

Begeleiding

Ruud is onderwijsassistent en doctoraatsstudent bij Opleidings- en onderwijswetenschappen aan de universiteit van Antwerpen (sinds 2018). Voordien was ze gedurende 12 jaar lerares (hoofdzakelijk gedragswetenschappen, maar ook cultuurwetenschappen en PAV) op een grote en diverse secundaire school. Haar onderzoek focust op het bevorderen van leerprestaties en eerlijke kansen.

Mee te brengen materiaal

Laptop

Datum	Beginuur	Einduur	Lesgever	Locatie
donderdag 20 maart 2025	09:30u	16:00u	Ruud Lelieur	Universiteit Antwerpen, Boogkeers 5 (aan het Mechelseplein), 2000 Antwerpen, lokaal 101 (eerste verdieping)