Sleutels voor onderwijsinnovatie + schoolbezoek De Prins Diest

Onderwijsveranderingen hebben te maken met het loslaten van evidenties en het op zoek gaan naar nieuwe uitdagingen die een beter antwoord bieden voor jaarlijks terugkomende problemen. Het succes van het antwoord heeft altijd met volgende factoren te maken:

• Structuren en systemen. Zitten onze structuren wel goed? (Moeten we nog één-uursvakken organiseren waarin leerkrachten het vaak erg moeilijk hebben om efficiënt te werken? Kan je geen semestersysteem bedenken? ...)
• Visie op goed onderwijs en de cultuur van denken over jongeren binnen de school. (Geloven we wel echt in de jongeren? Zijn we pedagogisch optimist?)
• Competente leerkrachten die dit elke dag kunnen waarmaken. Zijn er voldoende leerkrachten waarmee je kan starten om het vuur aan te wakkeren (je hoeft niet heel het team mee te hebben)?

Programma

Scholengroep ‘De Prins’ in Diest kiest voor een drastische hervorming van hun onderwijs. Dit om een antwoord te bieden aan de demotivatie van leerlingen én leerkrachten. Binnen het klassieke onderwijssysteem vonden veel leerlingen hun plekje niet. Leerkrachten voelen hun job steeds complexer worden en voelen druk vanuit de verander(en)de hedendaagse samenleving.

In ‘De Prins’ werd daarom komaf gemaakt met de klassieke indeling in leerjaren, lesuren en klassen. De leerlingen worden over leeftijdsgrenzen heen in zogenaamde community’s ingedeeld, waarvoor een team van leerkrachten verantwoordelijk is. De leerlingen geven in hun community zelf vorm aan hun flexibele leertraject. Zij kiezen op welk tempo en binnen welk niveau ze bepaalde taken afwerken en voor welke zaken ze extra instructie wensen. De leerkrachten begeleiden hen in hun leerproces. Dat doen ze ook langer dan één jaar, zodat de leerlingen langdurig opgevolgd worden en er onderwijs op maat kan ontstaan. Op deze manier kan het onderwijs beter afgestemd worden op de noden van de leerlingen en wordt er ook sterk rekening gehouden met hun talenten, competenties en interesses. Zo doet men er aan microteaching.

Ook de schoolinfrastructuur werd hierop aangepast. ‘Klassiek lesgeven’ is nog mogelijk, maar dan aan kleine groepen in flexibele ruimtes. Er zijn stille ruimtes waar de leerlingen terecht kunnen voor individueel leren. En in de grote werkruimtes kan in groep gewerkt worden.

We brengen een bezoek aan de eerste graad van De Prins. Via een rondleiding en toelichting maakt u van dichtbij kennis met het project.

We houden een aantal kaders waaraan we de modernisering van het SO kunnen ophangen achter de hand. Ook voorbeelden van SO–scholen die succesvol hebben geïnnoveerd houden we binnen handbereik. Deze kaders worden maar aangebracht als het de discussie in de groep kan verrijken en aansluit bij de vragen van de groep.

Werkvormen

Na de rondleiding en toelichting in De Prins vertrekken we vanuit de vragen van de groep en proberen we telkens een aantal nieuwe invalshoeken in de discussie binnen te brengen door het vanuit een ander standpunt of een ander kader te  bekijken. De spreker zal ook telkens duidelijk zijn eigen standpunt verwoorden met de bedoeling de deelnemers uit te dagen, niet om het standpunt te delen maar wel om op basis van dit soort input een eigen mening te onderbouwen.

Doelstellingen

• Je krijgt inzicht in mogelijke sporen om aan onderwijsinnovatie te doen in SO.
• Je krijgt houvast om een eigen mening te onderbouwen.
• Je wordt uitgedaagd om SO vanuit verschillende oogpunten te bekijken.
• Je plaatst grote vergelijkende OESO onderzoeken zoals PISA en SIMMS in een ruimer perspectief.

Begeleiding

Ludo Heylen, directeur van Cego Vorming & Consult en verbonden aan de KU Leuven als wetenschappelijke medewerker.
Mariet Vrancken, Innovatiecoach en onderwijspionier, Cego Leuven.